Sivilcelenme

Op. Dr. Onur Şahin Ankara ilindeki kliniğinde Kadın
Hastalıkları ve doğum uzmanı olarak hizmet vermektedir.

Kadınlarda sivilce (akne) sorunu

Akne veya sivilciler özellikle ergenlik dönemiyle başlayan bir cilt problemidir. Kadın erkek ayrım yapmaksızın hafif ya da şiddetli sivilce problemi birçok kişide karşımıza çıkar. Biz burada daha ziyade kadınlardaki sivilce problemlerin jinekolojik sebepli olanlarını jinekolojik açıdan değerlendireceğiz. Ancak genel bir bilgilendirmede yapacağız.

Sivilceler Nasıl Oluşur?

Sivilceler cildin yağbezlerinin kanallarındaki tıkanıklık ile başlayan zamanla bakteri yerleşmesine elverişli hale gelen bu bölgelerin bakteriler ile inflame olması ile kaynaklanan bir cilt hastalığıdır. Daha ziyade estetiksel bir problem olan sivilceler derinleşerek kalıcı izler bırakabilir.

Sivilce oluşumunu açıklamak için çok çeşitli teoriler ortaya atılmıştır. Bunlardan en çok kabul göreni kanda “erkeklik hormonlarının” artması ve bu artışa bağlı olarak kıl kökünün içinde bulunan sebum salgısının ileri derecede artmasıdır. Özellikle ergenlik çağının başlarından itibaren hem kız hem de erkek çocuklarda büyüme ve gelişmeyi sağlamak amacıyla testosteron hormonu ve diğer erkeklik hormonları artar ve bu artış duyarlı kişilerde sivilce oluşumuyla sonuçlanır.

Sivilce oluşumu kalıtımsal özelliklerden çok fazla etkilendiğinden özellikle anne ve babasında ergenlik çağında sivilce öyküsü olan kız ve erkekler bu problemle daha sık karşılaşırlar. Kalıtım muhtemelen sebum salgılayan hücrelerin erkeklik hormonlarına duyarlılığını etkilemektedir.

Ergenlik çağındaki kızlarda ve kadınlarda adet kanamasından 2-7 gün önce değişen hormonal ortam nedeniyle sivilcelerde artış gözlenir. Gebelik, doğum kontrol hapına başlama veya bırakma, ağır ruhsal veya fiziksel stres de hormon düzenini etkileyerek sivilcelerin artmasına veya daha önceden hiç sivilce sorunu yaşamayanlarda yeni sivilce oluşumuna neden olabilir.​

Sıklıkla ergenlik döneminde ortaya çıkmaya başlayan sivilceler genellikle 30 yaşından sonra azalma eğilimi gösterse de, 40-50 yaşlarına kadar sivilce sorunu yaşayan insanlar da vardır.

Jinekolojik Açıdan Sivilceler

Az önce yukarıda belirttiğimiz gibi bir çok teori içinden erkeklik hormonunun artması sivilcelenme için önemlidir. Kadınlarda erkeklik hormonunun artması jinekolojik bir takım sorunların göstergesi de olabilmektedir. Kadınlarda bu hormonun artmasına en sık sebep olan hastalık polikistik over sendromudur (pkos). Kronik yumurtlama bozukluğu ile seyreden bu hastalıkta tüylenme artışı sivilcelenme ve gebe kalamama şikayetleri gözlenir. Erken tanı ve tedavi ile bu probleme çözüm bulabiliriz. Sivilcelerin tedavisi genellikle cildiye uzmanı tarafından yapılır ancak pkos gibi jinekolojik bir sebebe bağlı sivilcelenmenin çözümü için bir jinekolog tarafından yapılır. Tedaviyi dirençli bi sivilcelenme probleme tüylenme artışı ve adet düzensizliği ile seyreden bir sivilce problemi var ise kadın hastalıkları ve doğum uzmanı tarafından mutlaka değerlendirilmeniz gerekir. Doğum kontrol hapları gibi hormonal bazı medikal tedaviler ile hastalar faydasağlayabilmektedir.

Bir başka konu dermatolojik açıdan sivilcelenme tedavisinde  kullanılan izotrtinoin içerikli ilaçlar (ROACCUTANE)  hastaya  dikkatli uygulanmalıdır. Bu tedavi sırasında üreme çağında ise hasta mutlaka korunmalıdır. Eğer gebelik şüphesi mevcut ise bu ilaçlar kullanılmamalıdır.

.