Kadınlarda tüylenme sorunu (hirsutismus)
“Erkek tipi kıl bölgeleri” olarak kabul edilen üst dudak üstü, çene kemiği üstü ve yanaklar, göğüs kafesi üstü bölge ve göbek çevresi, kasık ile göbek arasındaki orta hat, bacakların iç yüzleri, sırt, kalça ve kasıklar gibi bölgelerde kıllanma oluşması durumunda kadında “tüylenme” veya tıbbi adıyla hirsutismus’tan bahsedilir. Hirsutismus hastalık değildir genellikle altta yatan bir hastalığın bulgusu olarak karşımıza çıkar. Lazer epilasyon gibi yöntemler ile geçici bir çözüm sağlansa bile altta yatan hastalığı tedavi etmek asıl tedavi amacı olmalıdır.
Burada ele alınacak olan sorun, “erkek tipi kıl bölgelerindeki” kılların dikkati çekecek ve estetik sorun yaratacak şekilde büyümüş olmasıdır. Çoğu zaman beraberinde başka türlü hormonal dengesizlik çağrıştıran belirtilerin de görüldüğü bu tür bir durumda doktora başvurulması özellikle üreme çağında olan kadınlarda nedenin aydınlatılması ve tedavinin başlatılması açısından son derece önemlidir. Ancak kadınlarımızda bir özgüven sorunu bir estetik sorunu yaşatan bu durumda hastalar doktordan önce güzellik merkezi cilt bakım merkezi gibi yerlere başvurmaktadır ancak aldıkları çözüm en fazla geçici bir iyileşme sağlanmasıdır.
Tüylenme Neden Olur?
Herhangi bir nedenle erkeklik hormonunun arttığı normal sınırların üzerine çıktığı durumlarda kadınlarda inaktif durumda bulunan bazı bölgelerdeki ( erkek tipi kıllanma bölgeleri) kıl kökleri aktif hale geçer. Bu kıl kökleri aktifleşince erkeklik hormonuna hassas olan kadın cildinin yüzeyinden dışarı çıkar ayrıca bu sırada yağ üretimi de artar ve kıllanma ile beraber sivilcelenme problemi de otaya çıkmış olur
Erkeklik hormonları istirahat halinde olan kıl köklerini uyardığında oluşan kıllar koyu ve serttir ve bir kez üretim yapmaya başlayan kıl kökü bu üretimini durmaksızın sürdürür.
Erkeklik hormonu kontrolsüz artışına en sık neden olan hastalık polikistik over sendromudur (pkos). Pkos sivilcelenme ve tüylenme artışının yanı sıra adet düzensizliği ile karakterize bir kadın hastalığıdır.
Daha nadir görülen ve jormon üretimini arttıran hastalıklara şöyle bvir bakarsak böbrek üstü bezlerinin kalıtsal bozuklukları buna örnek verilebilir. Bazı tiroid hastalıkla
Hormon üretimini artıran ve nispeten ender görülen durumlar böbreküstü bezinin genellikle kalıtsal olan bozukluklarıdır.
Bazı tiroid bezi hastalıkları, hipofiz bezi hastalıkları ve hormon salgısı yapan kist veya kitleler de kadında tüylenme sorunu yapabilirler.
Sürekli olarak kullanılan bazı ilaçlar da kadında tüylenme sorununa neden olabilen diğer bir etkendir.
Tüylenme bazı durumlarda hormon seviyeleri normal olmasına karşın da ortaya çıkabilmektedir. Bu, kıl köklerinin düşük seviyelerdeki hormonlara bile hassas olmasından kaynaklanan bir durumdur. Bu tür durumlarda tüylenme dışında başka tür hormonal dengesizlik belirtileri ortaya çıkmaz.
Tanı ve Tedavi İşlemleri
Tüylenme her zaman ciddiye alınması gereken bir durumdur. Yapılan tıbbi değerlendirme sonrasında yapılacak ilk ayrım hormon seviyelerinin yüksek olup olmadığı, seviyelerin yüksek olması durumunda bu yüksekliğin kaynağıdır (yumurtalık veya böbreküstü bezi veya çok ender görülen diğer kaynaklar).
Hormon seviyelerinin normal olması sıklıkla rastlanan bir durumdur ve bu durumda belirtiyi oratadan kaldırmaya yönelik çeşitli ilaçlar veya tüy giderici yöntemler kullanılır.
Hormon seviyelerinin yüksek olması durumunda kaynağı baskılayıcı hormonal tedavi yöntemleri uygulanır. Üretime başlamış kıl köklerinin üretimini kesmek zor olduğundan bu tedavi ancak yeni kılların çıkmasını engelleyebilir.